Cây mè giúp vùng khô hạn ‘đẻ ra tiền’

Huyện Tây Sơn, thuộc tỉnh Bình Định, nằm ở vùng trung du, có thời tiết và khí hậu khắc nghiệt, đặc biệt trong mùa nắng nóng. Biến đổi khí hậu đã gây ảnh hưởng tiêu cực đến sản xuất nông nghiệp tại địa phương này, đặc biệt là vấn đề hạn hán.

Để đối phó với tình hình biến đổi khí hậu, huyện Tây Sơn đã tăng diện tích trồng mè trên địa bàn. Mè được chọn lựa vì loại cây này có khả năng chống chịu hạn tốt, yêu cầu ít nước tưới, và có khả năng sinh trưởng tốt trong điều kiện khắc nghiệt. Sự tăng trưởng diện tích trồng mè đã giúp huyện chuyển dịch cơ cấu cây trồng trên đất lúa thiếu nước tưới và đất trồng mía, mì (sắn) không hiệu quả.

Việc chuyển đổi sang trồng mè mang lại nhiều lợi ích cho huyện Tây Sơn. Đầu tiên, mè là một loại cây chống chịu khô hạn, giúp giảm tác động của hạn hán lên sản xuất nông nghiệp. Thứ hai, mè không đòi hỏi lượng nước tưới lớn, giúp tiết kiệm nguồn nước quý giá trong mùa khô. Thứ ba, việc trồng mè có thể tăng cường thu nhập cho nông dân và cải thiện tình hình kinh tế địa phương.

Tuy nhiên, việc chuyển đổi cơ cấu cây trồng cũng đòi hỏi sự hỗ trợ và đầu tư từ chính quyền địa phương và các tổ chức liên quan. Cần có các chương trình đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật cho nông dân để họ có kiến thức và kỹ năng cần thiết để trồng và chăm sóc mè hiệu quả. Đồng thời, cần xây dựng hệ thống hạ tầng phù hợp để thuận lợi cho việc thu hoạch, chế biến và tiêu thụ sản phẩm mè.

Trên địa bàn huyện Tây Sơn, hiện đã có 500ha trồng mè, với năng suất bình quân đạt 9 tạ/ha. Mặc dù năng suất đã tăng so với những năm trước, nhưng vẫn còn thấp do sử dụng giống mè cũ đã mất khả năng chống chịu sâu bệnh và biến động thời tiết.

Dựa trên tình hình này, trong năm 2023, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Bình Định đã chỉ đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Tây Sơn triển khai mô hình thâm canh mè trên đất chuyển đổi. Mô hình này nhằm chuyển giao kỹ thuật mới cho nông dân địa phương và đánh giá năng suất, hiệu quả kinh tế khi chuyển đổi từ cây sắn, mía, đậu đỗ sang cây trồng cạn khác.

Mô hình thâm canh mè đã được xây dựng tại thôn Thượng Giang 1, xã Tây Giang (huyện Tây Sơn) trên diện tích 2ha, trước đây là đất trồng lúa kém hiệu quả. Sáu hộ nông dân đã tham gia mô hình này. Trong quá trình triển khai, gặp phải mưa giông vào đầu và giữa mùa hè thu 2023, và nắng nóng gay gắt vào cuối mùa, gây ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây mè. Tuy nhiên, nhờ ý thức học hỏi và áp dụng kiến thức kỹ thuật mới, nông dân trong mô hình đã đạt được hiệu quả khả quan trong việc trồng cây mè.

Trên địa bàn huyện Tây Sơn, hiện đã có 500ha trồng mè, với năng suất bình quân đạt 9 tạ/ha. Mặc dù năng suất đã tăng so với những năm trước, nhưng vẫn còn thấp do sử dụng giống mè cũ đã mất khả năng chống chịu sâu bệnh và biến động thời tiết.

Dựa trên tình hình này, trong năm 2023, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN-PTNT) Bình Định đã chỉ đạo Trung tâm Khuyến nông tỉnh phối hợp với Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Tây Sơn triển khai mô hình thâm canh mè trên đất chuyển đổi. Mô hình này nhằm chuyển giao kỹ thuật mới cho nông dân địa phương và đánh giá năng suất, hiệu quả kinh tế khi chuyển đổi từ cây sắn, mía, đậu đỗ sang cây trồng cạn khác.

Mô hình thâm canh mè đã được xây dựng tại thôn Thượng Giang 1, xã Tây Giang (huyện Tây Sơn) trên diện tích 2ha, trước đây là đất trồng lúa kém hiệu quả. Sáu hộ nông dân đã tham gia mô hình này. Trong quá trình triển khai, gặp phải mưa giông vào đầu và giữa mùa hè thu 2023, và nắng nóng gay gắt vào cuối mùa, gây ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của cây mè. Tuy nhiên, nhờ ý thức học hỏi và áp dụng kiến thức kỹ thuật mới, nông dân trong mô hình đã đạt được hiệu quả khả quan trong việc trồng cây mè.

Chi phí đầu tư trồng cây mè V36 là hơn 2,1 triệu đồng/sào, trong khi đối với ruộng trồng lúa là hơn 1,7 triệu đồng/sào. Năng suất cây mè đạt 65 kg/sào, với giá bán hiện tại từ 45.000 – 48.000 đồng/kg. Trong khi đó, cây lúa trồng trên cùng một diện tích đạt năng suất 1.200 kg/sào, với giá bán chỉ 2.100 đồng/kg, do đó lợi nhuận trên ruộng trong mô hình trồng mè cao hơn so với trồng lúa, đạt 768.000 đồng/sào. Thu nhập từ mô hình trồng mè là hơn 2,3 triệu đồng/sào, cao hơn so với ruộng trồng lúa ngoài mô hình, đạt hơn 1,5 triệu đồng/sào”, ông Trần Đình Thọ, Giám đốc HTX Nông nghiệp Thượng Giang 1, cho biết khi tính toán chi phí và thu nhập.

Theo: nongnghiep.vn